برای آن که بتوان به پتانسیل کامل جوجه های گوشتی دست یافت، باید وزن آن ها در روز هفتم به حد مطلوب رسیده باشد. همان طور که تجربه ی کار با جوجه گوشتی Cobb500 نشان می دهد، چهارده روز آغازین عملیات جوجه کشی (مرحله brooding)، دوره ای حیاتی برای دستیابی به نتایج مطلوب محسوب می شود. وزن مطلوب جوجه در روز هفتم، موجب بهبود عوامل مربوط به عملکرد مانند وزن نهایی، تبدیل تغذیه و پایین نگه داشتن میزان مرگ و میر خواهد شد.
در سال های اخیر، تاکید بر اهمیت هفت روز آغازین حیات جوجه بیشتر شده است. در این هفت روز، 80% از انرژی صرف رشد و تنها 20% آن صرف نگهداری می شود. این موضوع نشان می دهد که این دوره در حیات جوجه تا چه اندازه از اهمیت برخوردار است.
بنابر راهنمایی های مدیریتی مدرن جوجه گوشتی، وزن پرندگان در این هفت روز 4.25 برابر افزایش می یابد و از تقریباً 40 گرم به 180 گرم می رسد. وزن روز هفتم جوجه گوشتی Cobb500 در مقایسه با وزن اولیه (هنگامی که جوجه از تخم خارج می شود) در طی 20 سال اخیر، بیش از 300% رشد داشته است. انجام اقدامات مناسب برای رساندن وزن جوجه به وزن مطلوب روز هفتم، بلوغ تغذیه ای او را بهبود خواهد بخشید و منجر به تسریع رشد سیستم گوارش خواهد شد. به علاوه رشد ماهیچه ها و اثرات متابولیک در طولانی مدت نیز بهتر می شوند. از طرف دیگر سیستم ایمنی بدن جوجه ی کوچک مقاوم تر می شود. در نتیجه می توان گفت که عملکرد نهایی به وضعیت ایده آل نزدیک تر می شود. مقایسه ی استاندارد های عملکردی Cobb500 از سال 2008 تا 2012، نشان می دهد که وزن روز هفتم تولد 8 درصد افزایش داشته و بر انجام اصلاحات ژنتیکی رشد در این سن تاکید شده است.
وزن روز هفتم: مقیاسی برای سنجش
از پارامترهای گوناگونی می توان برای تعیین کیفیت جوجه در روزهای نخست پس از تولد استفاده کرد. وزن، میزان رشد، دمای بدن، زیست پذیری و مرگ و میر و غیره از جمله ی این پارامترها هستند. پارامترهای مقایسه ای باید واقعی، عینی، آسان در اجرا، تکرار پذیر و ارزان باشند. اندازه گیری وزن جوجه در روز هفتم، یک روش مفید و قابل قبول برای ارزیابی شیوه ی مدیریتی و کیفیت جوجه است. وزن روز هفتم، تاثیر بسزایی روی مهم ترین عوامل مانند عملکرد، راندمان و ترکیب بدن جوجه دارد. معمولاً تعداد مرگ و میرها در روز سوم و چهارم به دلیل جذب کیسه زرده دور تا دور جنین در روده ی جوجه بسیار زیاد است. اگر تغذیه و خوراندن آب در این زمان مناسب نباشد، در روزهای بعد بر میزان مرگ و میرها افزوده خواهد شد. در این صورت گله ای خواهیم داشت که یکدست نیست و تعداد جوجه های کوچک در آن بسیار زیاد است. میانگین بیشتر وزن روز هفتم، از تعداد پرندگان کوچکی که به هر دلیلی از خوردن سر باز می زنند خواهد کاست. اما رشد سریع اولیه یک نگرانی به همراه خواهد داشت و آن به خطر افزایش مرگ و میر ناشی از اختلالات متابولیک مانند آسیت و سندروم های مرگ ناگهانی مربوط می شود.
بررسی یک مطالعه ی عملی
برای تایید و اثبات اهمیت رشد زود هنگام در جوجه ها، داده های میدانی به دست آمده از گله های جوجه کشی شده Cobb500 در منطقه ی آفریقا و اروپا جمع آوری شد. مطالعات انجام شده در منطقه ی اروپای غربی نشان می دهند که بهبود وزنی یک گرم در 7 روز با افزایش 6 گرم در 37 روز مطابق است. اطلاعات جمع آوری شده این موضوع را به اثبات می رسانند که وزن مطلوب جوجه در روز هفتم تاثیر مثبتی بر وزن نهایی پرنده دارد. هم چنین وزن بالای 180 گرم در روز هفتم، شرایط ایده آل تری به همراه خواهد داشت. به علاوه نتایج حاکی از آن است که شما می توانید وزن نهایی را هنگامی که وزن روز هفتم از 160 به 180 گرم افزایش پیدا می کند، تا 80 الی 90 گرم بالا برید.
این در حالی است که با بررسی اطلاعات به دست آمده می توان به رابطه ی مثبت میان وزن بیشتر روز هفتم و کاهش میزان مرگ و میرها پی برد. بدین ترتیب با کنترل وزن جوجه در روز هفتم، می توان بازده اقتصادی را بهبود بخشید و از میزان تلفات کاست. سود اقتصادی وزن 180 گرمی در روز هفتم پس از تولد جوجه در مقایسه با وزن 170 گرمی به دلیل صرفه جویی 5 درصدی در هزینه ی خوراک، قابل توجه خواهد بود.
وزن روز هفتم، تاثیر بسزایی روی مهم ترین عوامل مانند عملکرد، راندمان و ترکیب بدن جوجه دارد
چگونه می توان وزن روز هفتم را افزایش داد؟
وزن بالای 180 گرم در روز هفتم، موجب بهبود وزن نهایی جوجه می شود. برای این منظور، اقدامات بسیاری می توان در زمینه ی تغذیه و مدیریت انجام داد تا به هدف نهایی یعنی افزایش وزن رسید.
اقدامات تغذیه ای
برنامه های تغذیه ای مختلفی برای افزایش وزن جوجه ی تازه متولد شده وجود دارد.
اما به طور کلی خوراک جوجه باید حاوی مواد زیر باشد:
1- مواد خام قابل هضم، چون هنوز سیستم آنزیمی جوجه کامل نشده است.
2- مواد مغذی کاملاً بهداشتی چون هنوز سیستم ایمنی جوجه به رشد کامل نرسیده است.
3- مواد با ارزش غذایی بالا
اقدامات مدیریتی
برای ارتقای عملکرد جوجه گوشتی تازه متول شده، رعایت 5 اصل زیر لازم و ضروری است:
1- کنترل دما، رطوبت و میزان غلظت دی اکسید کربن
2- رعایت اصول تغذیه ی مناسب و به هنگام
3- کنترل میزان مصرف مواد خوراکی
4- بررسی دقیق وضعیت تغذیه پس از روز چهارم
5- تلاش برای بالا بردن وزن جوجه های کوچک با دادن خوراک لازم تا قبل از روز هفتم