اشاره:
مدیران موفق هر روز زمان بسیار زیادی را صرف انجام مجموعه ای از کارهای تولیدمثلی میکنند. ما در این مقاله 10 نقطه ای را که مدیران موفق بهترین زمانشان را روی آن سپری میکنند و اینکه چگونه سایر دامداران نیز میتواند مشابه آن کارها را انجام دهند، برجسته میکنیم.1- آمار و ارقام- این مدیران موشکاف از آمار و ارقامی که نمایانگر وضعیت گله شان است اطلاع دارند: نرخ آبستنی، نرخ تشخیص فحلی، نرخ آبستنی به ازای تلقیح، سن در اولین زایش، روزهای باز و سایر اطلاعات. آنها از این داده ها به خوبی مطلعند و اگر هم وضعیتشان خوب باشد، برای بهبود هرچه بیشتر وضعیت کنونی برنامه ریزی می کنند. وقتی داده ها را به دست آوردند تازه کار آنها آغاز می شود؛ حال زمان آن است که برنامه ای طراحی کنند که بر ای رسیدن به اهداف حتی بالاتر کمکشان خواهد نمود. برخی از اهدا ف تولیدمثلی که که دامداران برتر روی آن متمرکز می شوند عبارتند از:
نرخ آبستنی با اولین سرویس بیش از 50%
نرخ آبستنی به ازای همه گاوهای واجد شرایط آبستنی و تلقیح شده بیش از 20%
روزهای باز کمتر از 100 روز
فاصله گوساله زایی 12 تا 13 ماه
روزها تا اولین تلقیح کمتر از 75 روز
نرخ تشخیص فحلی بیش از 71%
سرویس به ازای آبستنی کمتر از 1.8
قدم اول در بهبود وضعیت تولید مثلی تعیین نقطه آغازین برای گله شماست. وقتی نقطه آغازین مشخص شد شما میتوانید از آنجا اهداف مدنظرتان را برای بهبود وضعیت کنونی برنامه ریزی کنید.
2- تشخیص فحلی- شما بدون دانستن ایمکه گاو چه زمنی فحل بوده است، قادر به تلقیح آن نیستید. دامداران موفق برای این امر از ابزار وروش های مختلف بهره می برند. نشانه مسلم فحل بودن یک گاو این است که ببینید او ایستاده تا دیگران روی آو بپرند و آماده تلقیح است. اما مشاهده تمام وقت گاوها امکان پذیر نیست. برخی دامداران از افراد فحل یاب استفاده می کنند که معمولا صبح و شب یک ساعت را برای یافتن گاوهای فحل وقت می گذارند. اگر این روش ترجیح داده شده در دامداری شماست باید فحل یاب ها بدانند که باید دنبال چه علایمی باشند، اگر فکرکردند گاوی فحل است چه کار باید انجام دهند و اگر احتمال میدهند گاوی فحل است کدام مورد را باید گزارش کنند. اگر متکی به وسایل تشخیص فحلی مثل گچ دم یا ردیاب های تعداد پرش و ... هستید، بخاطر داشته باشید که اگر گاوی را به عنوان گاو فحل شناسایی کردید حتما علائم فحلی ان را با چشم نیز رویت کنید. گاهی اوقات فن آوری نیز در تشخیص فحلی شما را به اشتباه می اندازد. سایر علائم فحلی نظیر کاهش خوراک مصرفی، ایستادن برای سوار شدن، افزایش راه رفتن، فرج متورم یا بی قراری و رفتار نامتعارف را در نظر بگیرید 3- تغذیه- جیره عملکرد تولید مثلی را متاثر می نماید و دامداران موفق از رابطه بین تغذیه و باروری بخوبی مطلعند. دامداران موفق می دانند که تغذیه اثری به بزرگی تشخیص فحلی و آسایش گاو بر روی تولید مثل دارد. انرژی بیش از حد گاو را چاق و عملکرد تولید مثلی را به مخاطره می اندازد. عکس این قضیه صادق است. توازن بسیار دقیق بین سطوح کم و زیاد انرژی همانجایی است که دامداران برتر از آن سود می برند. از سطوح پروتئین نا متوازن غافل نشوید (به کلمه «نامتوازن» دقت کنید!!). از جیره های گلوکوژنیک که عمدتا سطح انسولین خون را بالا میبرند برای بهبود تولید مثل استفاده نمایید. کمبود ویتامین ها و مواد معدنی نیز تولید مثل را به مخاطره می اندازد (و این دقیقا همان چیزی است که در جیره نویسی به خاطر هزینه های برخی مکمل ها در ایران رعایت نمیشود).
4-آموزش کارگران- همه مدیران موفق نمیتوانند کل روز را به مشاهده گاو سپری کنند بلکه این کارگران هستند که در فعالیت های روزمره با گله درگیرند و در نتیجه آموزش آنها امری حیاتی است. کارگران می توانند تفاوت ایجاد کنند وقتی که مسئول مراقبت از تلیسه و گاوهای تازه زا، شناسایی گاوهای فحل و آماده تلقیح می شوند. دامداران باید به کارگرانی که مشغول انجام کارهای محوله هستند اعتماد کنند و تضمین کنند که کارگرانشان همه ابزاری که آنها نیاز دارند را در اختیار داشته باشند:
اعلام کردن و در تابلو قرار دادن پروتوکل ها: اگر شما در دسترس نبودید و انها سوالی داشتند، چه کاری باید انجام دهند؟ در تابلو قرار دادن پروتوکول هایی که مثل اینکه اگر گاو فحل بود، در حال زایش بود و یا مریض بود چه باید کرد، به کارگران کمک میکند تا وقتی شما در دسترس نیستید وظایفشان را به خوبی انجام دهند.
کلاس های آموزشی: آموزش تلقیح کاران، کلاس های بازآموزی و یاد آوری تکنیک های مناسب میتواند هر عادت بدی که کارگران شما از کارگران دیگران یا از محل کار قبلی دارند برطرف شود.
پیشنهادهای تشویقی: بسیاری از دامداران برای اطمینان از جدی گرفتن وظیفه محوله به کارگران، پیشنهادهای تشویقی را مطرح می کنند. اهدافی (مثل بهبود تشخیص فحلی یا آبستنی) را برای کارگران تعیین کنید و پس از رسیدن به آنها پاداش انها را بدهید.
آنها را بخشی از تیم خود کنید: اگر کرگران احساس کنند که به آنها ارزش داده می شود کار خود را بهتر انجام می دهند. اگر مشکل تولید مثلی دارید نظرات آنها را جویا شوید و بپرسید آنها در مورد پیشرفت آبستنی چه ایده ای دارند.
5- آسایش گاو- انواع بسیاری از تنش زاها هستند که علاوه بر تولید عملکرد تولید مثلی رانیز مختل می کنند مثل: ترکم بیش از حد، تهویه نامناسب، بستر و راهروهای نامناسب و نا امن، استال های غیر راحت، و رفتار خشن. برای اطمینان از آسایش گاو در گله بر موارد زیر متمرکز شوید:
استال های راحت: گاوها زمان بیشتری را صرف خوابیدن در استال راحت می کنند که این در نهایت تولیدمثل را بهبود خواهد داد. همچنین وضعیت سم بهتر خواهد شد و در بروز شفافتر رفتارهای فحلی موثر خواهد بود.
کف سالن مناسب: اگر کف سالن ها لیز یا نا مناسب باشد گاوها رفتار ایستا فحلی را از ترس لیزخوردن و یا ناراحتی های سمس نشلن نخواهد داد.
فضای مناسب برای هر گاو: تحقییقات نشان میدهد که تراکم بیش از 110% اثرات نامطلوبی بر روی گاوهای شیری دارد به ویژه گاوهای تازه زا (که قرار است تلقیح شوند) و تلیسه های جایگزین (که گله اینده را خواهند ساخت).
-6 پرورش تلیسه- موفقیت تولید مثلی 2 سال پیش از اینکه گاو وارد چرخه شیردهی بشود آغاز می شود. هرچند مدیران برتر از اهمیت گاوتازه زا باخبرند ولی آنها همچنین می دانند که جاده منتهی به تولید مثل موفق پیش از زایمان آغاز می شود. جیره یک عامل کلیدی در پرورش تلیسه است. تلیسه های چاق در آبستن شدن مشکل دارند در حالی که تلیسه های لاغر با کمبود انرژی ممکن است علائم فحلی را نشان ندهند. طوری روی تغذیه و پرورش تلیسه متمرکز شوید که که در 13 تا 15 ماهگی آماده تلقیح باشند.
7- فن آوری های جدید، اطلاعات جدید- صنعت دامپروری همواره در حال تغییر است و مدیران موفق همیشه با آخرین تحقیقات و فن آوری ها خود را به روز می سازند. برای آگاهی از علم روز مدیران باهوش مقالات علمی را می خوانند، با متخصصان صنعت دیدار می کنند و از کنفرانس های علمی-تجاری برای آموختن آنچه واقعا جدید است بهره می برند.
8- سایر موارد موفقیت- گاوداران اغلب تجارب خود را به اشتراک می گذارند و مدیران برتر همیشه سعی میکنند از دیگران چیزهای مختلفی یاد بگیرند. با توجه به حرفای آنان می توان از نقاط ضعف و قوت خود آگاه شد. از سایر دامداری های بازدید کنید و از مزایای دانش ارزشمند سایرین استفاده کنید. هنگام استفاده از روش های بسیار زیاد و متعدد برای اجرای یک برنامه موفق تولید مثلی، انتظار یک جواب درست را نداشته باشید!
9- افراد متخصص (متخصصین تغذیه، دامپزشکان و فروشندگان حرفه ای) چه چیزی می گویند؟- دامداران زیرک به دقت به آنچه افراد کارشناس می گویند گوش میدهند. آنها با متخصصان تغذیه، دامپزشکان و مروجین ویژه مشاوره می کنند و از آنها برای بهبود وضعیت کنونی درخواست ها و سوالات خوبی میکنند. توچه کنید که شما عمدتا روی گله خود متمرکز هستید ولی مشاوران از دامداری های مختلفی که شرایط متفاوتی دارند بازدید می کنند و ممکن است مشکلاتی را شناسایی کنند که شما آنها را از یاد برده اید.
10- اصول زیربنایی- مدیران موفق می دانند که برنامه تولید مثل آنها چگونه باید باشد تا سودمند باشد. با آگاهی از وضعیت مالی آنها می دانند کجا می توانند ریسک کنند و در کجا آنها باید تمرکزشان را روی مسائل مالی قرار دهند. عملکرد تولید مثلی هزینه مالی زیادی در پی دارد. دامداری های با عملکرد ضعیف از هزینه های اضافی که خرج می کنند و نتیجه ای نمیگیرند رنج میبرند. در زیر برآوردی از هزینه هایی که در صورت عدم موفقیت در تولید مثل پرداخت می کنیم لیست میشود (این قیمت ها بر اساس دلار و مربوط به سال های قبل است-لطفا توجه کنید که هزینه های خوراک در کشور ما تقریبا 2 برابر آمریکاست واین به معنی بالاتر بودن هزینه های تولید مثلی ناشی از خوراک برای دامداری های ما می باشد):
یک روز اضافی روزهای باز:3000 تا 7500 تومان در روز
سرویس به ازای آبستنی: 2500 تومان به ازای هر 0.1 واحد بالای 1.8
تشخیص فحلی: یک فحلی از دست رفته برابر است با 63000 تا 157000 تومان به ازای هر گاو.
همانطور که دیدید فعالیت ها و موارد مختلفی وجود دارند که وقت دامداران موفق را پر می کنند، ولی با برنامه ریزی و مدیریت افرادی که در تماس مستقیم با گله هستند، این مدیران برتر قادر به اداره بهتر امور و موفقیت در امر تولید مثل خواهند بود. شما هم می توانید با متمرکز شدن روی این 10 مورد به همان موفقیت ها دست پیدا کنید.
شما نیز اگر نکته برجسته ای در ذهن دارید که می دانید به پر محتواتر شدن این مقاله کمک می کند، لطفا برای ما ارسال نمایید.